کربن زدایی
هوازدایی، گاززدایی و کربن زدایی، این اصطلاحات اغلب در تصفیه آب با خلوص بالا مورد استفاده قرار میگیرند. در اینجا این اصطلاحات به حذف دیاکسید کربن از آب اشاره میکنند.
دیاکسید کربن، همراه با نیتروژن و اکسیژن، اکثر گازهای جو را تشکیل میدهند. آب حاوی این گازهای محلول، از قانون حلالیت گاز هنری پیروی میکند که رابطه متناسب میان مقدار گاز در محلول و فشار نسبی آن در اتمسفر را تعریف میکند.
با این حال، کربن دیاکسید یک استثنا برای قانون هنری است زیرا با آب واکنش میدهد تا اسید کربنیک تشکیل شود که سپس به یونهای هیدروژن و بیکربنات یونیزه میشود. از آنجا که یونهای بیکربنات تابع قانون هنری نیستند، تنها مقدار کمی از آن را میتوان با هوادهی آزاد کرد. دیاکسید کربن موجود در آب که بیکربنات را تشکیل نمیدهد را میتوان با هوادهی حذف کرد.
pH آب بر تعادل بین یونهای کربنات و دیاکسید کربن تاثیر میگذارد. در pH تقریباً زیر ۴.۵، همه دیاکسید کربن حلشده در آب به صورت گاز وجود دارد. در PH حدود ۵/۵، همه دیاکسید کربن یونیزه میشود. به همین دلیل، کربن زدایی با هوا دهی، تنها در PH پایین با کاهش PH حاصل از فرآیند قبلی یا افزودن اسیدی موثر است.
آب با خلوص بالا:
آب خلوص بالا اغلب باید مقاومت ۱۰ مگااهم یا بالاتر را برای برآورده کردن مشخصات کیفی نشان دهد. از آنجا که دیاکسید کربن در آب یونیزه میکند تا هیدروژن تشکیل داده و به یونهای هیدرونیوم و بیکربنات یونیزه کند، مقاومت را کاهش میدهد.
در یک دیونیزر ، رزین آنیون باید به همراه دیگر آنیونهای حلشده، یونهای کربنات سدیم را از بین ببرد. در تصفیه آب با قلیایی بالا، مقدار زیادی از دیاکسید کربن شکل میگیرد و آب با رزین کاتیون برخورد میکند در نتیجه بار قابلتوجهی روی ظرفیت آنیون میگذارد.
با این حال، اگر دیونزر دو لایه در بالادست پولیشرهای بستر ترکیبی به کار گرفته شوند، هوا زدایی ممکن است بعد از مبدل کاتیون مورد استفاده قرار گیرد که در آن pH برابر با ۴.۵ یا کمتر است تا ۹۰ % گاز کربن دیاکسید را حذف کند.
همین مساله در مورد تصفیه پاییندست آب از ماشینهای اسمز معکوس نیز صدق میکند. بسته به درصد قلیائیت نسبت به سایر جامدات حلشده در آب خام، این میتواند ظرفیت آنیون و مبدلهای بستر ترکیبی را با ضرایب متعدد افزایش دهد.
هوا زداها و یا کربن زداها وسیلهای برای اتمایز کردن آب فراهم میکنند در نتیجه مساحت سطح را افزایش میدهد در حالی که هوا در حال عبور از بین قطرات است که دارای فشار نسبی نسبتا کمی از دی اکسید کربن (یعنی غلظت اتمسفر) نسبت به دیاکسید کربن موجود در آب است. به پیروی از قانون هنری ، گاز از آب حاوی غلظت بالایی از دی اکسید کربن آزاد میشود.
هوازداها عموماً بزرگ هستند, مقدار زیادی رطوبت در هوا قرار میدهند و میتوانند ذرات خاک و یا آلودگی را در آب وارد کنند. به همین دلیل, آنها عموماً برای تولید آب خلوص بالا مفید نیستند و معمولاً در تهیه آب تغذیه بویلرها و یا آب مورد استفاده در فرآیندهای صنعتی استفاده میشوند. با این حال, ظهور گاززداهای غشایی، امکان جداسازی جریانهای خلوص بالا, هم برای حذف دیاکسیدکربن و نیز حذف اکسیژن را فراهم میکند.